Edukacja w dobie sieci i smartfona – rozmowa Michała Pasterskiego z Tomaszem Tokarzem

Twórcy Life Architect – Michała Pasterskiego, nie musimy Tobie chyba przedstawiać? Jeśli jednak czytasz naszego bloga po raz pierwszy, wszystkie informacje o Michale znajdziesz tutaj. Warto jednak przybliżyć po krótce sylwetkę Tomasza Tokarza, gościa Live’a na temat tego jak może wyglądać nauka w przyszłości, który odbył się 15 października na fanpage’u Michała. Tomasz Tokarz jest doktorem nauk humanistycznych (ukończył studia nauczycielskie na Wydziale Nauk Humanistyczno-Pedagogicznych na Uniwersytecie Wrocławskim, tam również obronił doktorat). Pracuje również jako trener kompetencji społecznych i cyfrowych, a także wykładowca akademicki i nauczyciel w alternatywnych szkołach. Napisał dwie książki “Szkoła ma być dla ucznia” oraz “Wolność, Wielość, Wymiana” prowadzi również bloga na temat zmian w edukacji innowacyjnaedukacja.com.

Kierunek zmian

W pierwszej części Tomasz tłumaczył w jaki sposób widzi reformę edukacji opartą na indywidualnym podejściu do ucznia, odkrywaniu jego potencjału oraz stwarzającą warunki do uzewnętrzniania jego indywidualnych talentów. Podkreślał, jak ważne jest opieranie systemu edukacji na relacji oraz na dostępie do sieci. To sieci umożliwiają nam dostęp do danych oraz narzędzi pozwalających wyrażać siebie w nowy, niespotykany dotąd sposób. Według niego, nauce w przyszłości powinna przyświecać humanitarność – rozumiana jako podejście, że uczniowie są najważniejsi w systemie, gdyż uczą się z własnej woli, tego czego chcą.

Smartfony – zło czy przyszłość?

W dalszej części rozmawiano o roli smartfonów wśród dzieci. Tomasz przedstawiał, jakie potrzeby realizują one dla młodego człowieka – budowania relacji, wyrażania siebie, rozerwania się po pracy związanej z nauką. Podawał przykłady, jak smartfon pomaga zdobywać wiedzę, rozwiązywać problemy czy prezentować siebie za pomocą narzędzi, które dzieci znają i które są dla nich łatwo dostępne.

Elastyczność systemu edukacyjnego

Polskie prawo, jak się okazuje, jest bardzo otwarte na różne formy organizowania edukacji oraz oceniania progresu ucznia. Tomasz bardzo mocno zaznaczał, że cyferkowy system oceniania jest karzący i niewspierający rozwoju młodej osoby. Dowiedzieliśmy się, że to szkoły mają możliwość same tworzyć sposoby w jakie przeprowadzają lekcje, w jaki sposób oceniają uczniów, czy decydować o tym jak wygląda sama szkoła. To w rękach nauczycieli, najliczniejszej grupy zawodowej w naszym kraju, leży cała moc by zmieniać szkoły.

Nauczyciel i rodzic jako trener

Tomasz apelował by nauczyciel i rodzic byli dla dziecka jak trener. Trener, który towarzyszy młodemu człowiekowi w jego podróży przez świat wiedzy i wartości. Trener, który rozpoznaje mocne strony oraz pomaga rozwijać je, by przygotować dziecko do czekającego je wyzwania. Zarówno nauczyciel, jak i rodzic, powinni korzystać z podstawowego narzędzia trenera jakim jest informacja zwrotna. Zawierać ona powinna informacje o tym, co można zrobić lepiej oraz motywować do dalszej pracy.

Pozwólmy dzieciom ściągać

Zapytany przez Michała o ściąganie przez dzieci na lekcjach, Tomasz tłumaczył, że odwoływanie się do danych jest naturalnym sposobem w jaki ludzie rozwiązują problemy. Jest to oczekiwane od nas w pracy oraz poza szkołą. Ułatwianie sobie, skracanie czasu, współpraca, to wszystko wpisane jest w nas. Gdybyśmy takich postaw nie przejawiali, to niemożliwe byłoby życie w takich warunkach, w jakich obecnie żyjemy.

Alternatywne sposoby edukacji

Nauka w przyszłości powinna być oparta na wolności, wielości i wymianie. Alternatywna szkoła to taka w której stawia się ucznia jako najważniejszą osobę w szkole i pod niego projektuje się całą przestrzeń i doświadczenia. Istnieją w niej pewne ramy, sposoby organizacji, ale dają one uczniowi prawo wyboru tego czego chce się uczyć.

5 zmian w systemie edukacji

Na zakończenie live’a Michał wspomniał o 5 postulatach, które Tomasz Tokarz niedawno wystosował na swoim facebooku.

1. Zmniejszenie obciążeń dla uczniów. Maksymalnie 20 obowiązkowych godzin w tygodniu (4×5).
2. Zwolnienie 100% nauczycieli, a potem zatrudnienie 60% z nich, ale na nowych zasadach.
3. Zwiększamy rolę kształcenia wyprzedzającego i hybrydowego – nie tracimy czasu na rozbudowany przekaz treści.
4. Klasy 4-7 oraz 1-3 w średniej – to praca na luzie, poznawanie różnych dziedzin, odkrywanie świata, współpraca, praca projektowa, kreatywne działania.
5. Obowiązek szkolny zastępujemy prawem edukacyjnym.

Tomasz omówił szczegółowo każdy z nich, podając realne wskazówki, jak mogłyby one zostać wdrożone w polski system edukacji oraz opowiedział o swojej wizji Ministerstwa Edukacji.

Zobacz całą rozmowę