Habituacja
Zjawisko polegające na sukcesywnym oswajaniu się do bodźców zewnętrznych, które trwają długo lub często się powtarzają, a w konsekwencji osłabienie fizjologicznych i psychologicznych odpowiedzi na te bodźce.
Habituacja dotyczy procesów emocjonalnych, percepcyjnych i motywacyjnych. Bodźce, które dłużej oddziałują na zmysły człowieka, np. słuch, wzrok, węch, dotyk, stają się stabilne i tracą na swojej intensywności.
Przykładem habituacji jest:
– przyswojenie hałaśliwego dźwięku, np. głośna praca pralki – z czasem odbiór dźwięku staje się słabszy;
– przyswojenie nieprzyjemnego lub przyjemnego zapachu, np. perfum;
– przyzwyczajenie do nowego ubrania, które wraz z czasem noszenia staje się mniej odczuwalne dla zmysłu dotyku;
– przyzwyczajenie do jednostajnego bólu głowy.
Habituacja jest istotna z biologicznego punktu widzenia, ponieważ pozwala ona wyizolować informację i ich odbiór, które nie są ważne w danym momencie. Przykładowo niektóre ptaki drapieżne potrafią skupić wzrok podczas polowania, aby wykryć ruch zwierząt.
Habituacja może mieć niekorzystny wpływ na zdrowie. Długotrwałe nasłuchiwanie głośnych dźwięków może prowadzić do stresu, spadku wydajności, a także do uszkodzenia słuchu.